VIII – 17: Grafen i jego odkrywcy. Nagroda nobla z fizyki w 2010 roku, Adam Rycerz

W 2010 r. Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki trafiła w ręce Andrieja Gejma i Konstantina Nowosiłowa, uhonorowanych za odkrycie grafenu, uznawanego za materiał przyszłości. Pierwszy z odkrywców grafenu – Gejm – dziesięć lat wcześniej otrzymał IgNobla, za eksperyment z „lewitującą żabą”. Czyni go to jedynym laureatem obu tych nagród.

Oto co sam dr hab. Adam Rycerz mówi na temat swojego wystąpienia: W czasie wykładu przybliżę sylwetki Andrieja Gejma i Konstantego Nowosiołowa, którzy otrzymali nagrodę Nobla z fizyki w 2010 roku za odkrycie dwuwymiarowej formy węgla, tzw. grafenu. Pierwszy z wymienionych uczonych otrzymał w 2000 roku nagrodę IgNobla (wspólnie z Michaelem Berrym), za doświadczalną demonstracje lewitacji magnetycznej obiektów rozmiarów makroskopowych, znaną szerzej jako “latająca żaba”. Pomimo humorystycznej otoczki, która przylgnęła do wspomnianej pracy, doświadczenie Gejma w istocie odpowiedziało na szereg pytań istotnych nie tylko dla fizyków, ale choćby dla miłośników fantastyki naukowej i twórczości Stanisława Lema. Postaram się zatem opowiedzieć o latającej żabie na poważnie. Pozostała część wykładu poświęcona będzie przedstawieniu własności grafenu i kilku nowoodkrytych materiałów pokrewnych, jak również wyjaśnieniu, dlaczego materiały te cieszą się dużym zainteresowaniem fizyków, których specjalności są często mocno odległe od badań materiałowych.